«Όπως είναι γνωστό, στις 18 και 19 Ιουνίου 2007 εξετάστηκε από το Court of Appeal στην Αγγλία η έφεση του κ. Μελέτη Αποστολίδη, με την οποία ο τελευταίος επιδιώκει ανατροπή της πρωτόδικης απόφασης του High Court ημερομηνίας 6 Σεπτεμβρίου 2006, που έκρινε ότι δεν μπορούσε να εκτελεστεί στην Αγγλία η απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας αναφορικά με ακίνητη περιουσία του κ. Αποστολίδη στην κατεχόμενη Λάπηθο, την οποία κατέχει παράνομα το ζεύγος Orams.

Το Court of Appeal είχε τη δυνατότητα να εξετάσει επί της ουσίας τους λόγους έφεσης που προέβαλε ο κ. Αποστολίδης. Επέλεξε, ωστόσο, να δεχθεί την εισήγηση των δικηγόρων του κ. Αποστολίδη για προδικαστική παραπομπή των επίδικων ζητημάτων στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ).

Το Court of Appeal απέρριψε εξαρχής τη θέση της δικηγόρου του ζεύγους Orams κας Cherie Booth ότι η ερμηνεία των διατάξεων του δικαίου της Ε.Ε. που θα καθορίσουν την έκβαση της υπόθεσης ήταν τόσο καθαρή που το Court of Appeal θα έπρεπε, χωρίς να παραπέμψει στο ΔΕΚ, να απορρίψει την έφεση.

Αντίθετα, το Δικαστήριο, απαρτιζόμενο από τον Lord Chief Justice και τους Δικαστές Auld και Tuckey, έκρινε ότι τα ζητήματα που το πρωτόδικο Αγγλικό Δικαστήριο είχε αποφασίσει εις βάρος του κ. Αποστολίδη δεν ήταν σαφή και απαιτούσαν την παρέμβαση του ΔΕΚ ώστε να ερμηνευθούν.

Έχω λάβει και μελετήσει το σχετικό κείμενο του Διατάγματος του Court of Appeal, το οποίο περιέχει τόσο περιγραφή των σχετικών με την υπόθεση γεγονότων, όσο και τις συγκεκριμένες ερωτήσεις που τίθενται προς επίλυση από το ΔΕΚ.
Από την περιγραφή των γεγονότων στο εν λόγω Διάταγμα είναι αξιοσημείωτη η αναφορά από το Court of Appeal σε «τουρκική στρατιωτική εισβολή» και «επακόλουθη κατοχή» ( “Turkish military invasion” και “subsequent occupation”), όπως και σε εξαναγκασμό των Ελληνοκυπρίων να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους (“as members of the Greek Cypriot Community [Mr. Apostolνdes΄s family] were forced to abandon their home”). Αντιθέτως, δεν γίνεται οποιαδήποτε αναφορά στη λεγόμενη «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου» και στον ισχυρισμό της περί «ελέγχου» από αυτήν του κατεχόμενου εδάφους της Δημοκρατίας.

Τα ερωτήματα που σύμφωνα με το Διάταγμα παραπέμπονται στο ΔΕΚ αφορούν, αφενός, στην ερμηνεία του άρθρου 1 του Πρωτοκόλλου 10 της Πράξης Προσχώρησης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ε.E., ώστε να καθοριστεί η έκταση της αναστολής της εφαρμογής του κεκτημένου στις μη ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχές και, αφετέρου, στην ερμηνεία συγκεκριμένων διατάξεων του Κανονισμού (ΕΚ αριθ.44/2001) που επηρεάζουν τη δυνατότητα εκτέλεσης στην Αγγλία της απόφασης που εξέδωσε το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας υπέρ του κ. Αποστολίδη.

Το διάταγμα αυτό του Court of Appeal είναι ιδιαίτερα σημαντικό διότι, ως οι προσδοκίες μας, παραπέμπει στο κατ΄ εξοχήν αρμόδιο Δικαστήριο την επίλυση ζητημάτων που επηρεάζουν καθοριστικά το περιουσιακό ζήτημα στα κατεχόμενα. Με τον τρόπο αυτό, σημαντικότατα θέματα που αφορούν στις περιουσίες των προσφύγων θα κριθούν με βάση το Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Δίκαιο από ένα διεθνές αμερόληπτο Δικαστήριο.

Ενώπιον του ΔΕΚ η Κυπριακή Δημοκρατία, ως κράτος μέλος της Ε.Ε., έχει και θα ασκήσει το δικαίωμα παρέμβασης, ώστε να εκφράσει τόσο γραπτώς όσο και προφορικά τις θέσεις της επί των επίδικων ζητημάτων.

Το μήνυμα που δόθηκε από την πρωτόδικη απόφαση του High Court της 6ης Σεπτεμβρίου 2006 ήταν πως, αν και δεν αμφισβητούνται τα περιουσιακά δικαιώματα των Ελληνοκύπριων προσφύγων, οι εν λόγω πρόσφυγες δεν θα μπορούσαν να επιχειρήσουν να διασφαλίσουν τα δικαιώματα αυτά μέσω θεραπειών του αστικού δικαίου κατά των αλλοδαπών που κατέχουν παράνομα τις περιουσίες τους. Είναι προφανές από το Διάταγμα παραπομπής ότι το Court of Appeal έχει σοβαρές αμφιβολίες για το κατά πόσο ευσταθούν οι λόγοι που οδήγησαν στην έκδοση της αρνητικής πρωτόδικης απόφασης. Ως εκ τούτου, η περίοδος εκδίκασης της υπόθεσης στο ΔΕΚ (η οποία ενδέχεται να διαρκέσει από δεκαοχτώ μήνες έως δύο χρόνια), θα είναι περίοδος αβεβαιότητας για τους σφετεριστές ελληνοκυπριακών περιουσιών. Σε περίπτωση δε που η έκβαση της υπόθεσης, όπως το ελπίζουμε, θα είναι θετική για τον κ. Αποστολίδη, θα θεμελιωθεί ένα σημαντικό νέο νομικό μέσο για τη διεκδίκηση των περιουσιακών δικαιωμάτων των προσφύγων εναντίον των σφετεριστών, η περιουσία των οποίων εντός της Ε.Ε. θα τελεί πάντοτε υπό τον κίνδυνο λήψης μέτρων εκτέλεσης με βάση το δίκαιο της Ε.Ε.