Η Τουρκία διαμαρτύρεται μονίμως, τα τελευταία χρόνια, για την άδικη πολιτικά και οικονομικά μεταχείριση των τουρκοκυπρίων, από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτές οι διαμαρτυρίες γίνονται την ίδια στιγμή που το Τουρκικό κράτος αρνείται, ακόμη και μέσα στα πλαίσια της ενταξιακής πορείας, να παραχωρήσει τα πιο στοιχειώδη δικαιώματα σε ένα μεγάλο μέρος του Τουρκικού πληθυσμού, τους Κούρδους, οποίοι είναι επίσης μουσουλμάνοι.

Παρατηρείται το εξής οξύμωρο, από τη μια η Τουρκία υπεραμύνεται των δικαιωμάτων των Τουρ-κοκυπρίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση ενώ από την άλλη όποιος τολμά να προασπίσει τα δικαιώματα των Κούρδων πολιτών της Τουρκίας κινδυνεύει να κατηγορη-θεί ως υπονομευτής του Τουρκικού κράτους ή, ακόμη, και ως τρομοκράτης. Ενώ η Τουρκία αναμένει τη διεθνή υποστήριξη για επίλυση του Κυπριακού που να βασίζεται στην πολιτική ισότητα μεταξύ των δύο κοινοτήτων, διατυπώνει επι-χειρηματολογία εκ διαμέτρου αντίθετη όσον αφορά τους Κούρδους πολίτες της.

Για πολλούς Τούρκους, σήμερα, και ιδιαίτερα για την κεμαλική στρατογραφειοκρατία, οποιοδήποτε κουρδικό αί-τημα για εθνική αναγνώρι-ση - να ονομάζονται κούρ-δοι πολίτες της Τουρκίας αντί Τούρκοι, να διδάσκεται η κουρδική γλώσσα στα σχο-λεία και να χρησιμοποιείται στα μέσα ενημέρωσης – εκλαμβάνεται ως επίθεση εναντίον του τούρκικου έθνους και της εδαφικής ακεραιότητας του Τουρκικού κράτους. Παρά το γεγονός ότι πολλοί Κούρδοι θα απεδέχοντο να παραμείνουν σε ένα ενιαίο τουρκικό κράτος εάν τους εξασφαλίζοντο το στοιχειώδη πολιτισμικά δικαιώματα, πολλοί Τούρκοι θε-ωρούν κατάρα την ιδέα και μόνο να αποδεχθούν ένα καθεστώς απλής μειονότητας για τους Τουρκοκυπρίους εντός μιας Κυπριακής Δημοκρατίας, στην οποία να κατοχυρώνεται συνταγματικά ως πλειοψηφία η Ελληνοκυπριακή πλευρά.

Επιπλέον, οι Τούρκοι ακολουθούν την ίδια πρακτική να «γράφουν» συνθήματα στα βουνά τόσο στην κατεχόμενη Κύπρο όσο και στη Νοτιοανατολική Τουρκία, όπου κατοικούν συμπαγώς οι Κούρδοι. Στην Κύπρο όμως τα συνθήματα και τα σύμβολα, τα οποία κάνουν λόγο για «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου» απευθύνονται στους Ελληνοκυπρίους πίσω από την Πράσινη Γραμμή, ενώ τα συνθήματα στα βουνά της Νοτιοανατολικής Τουρκίας μιλούν για «ένα κράτος, μια σημαία, μια γλώσσα», εκπέμποντας ψυχολογική βία με τελικούς αποδέκτες τους Κούρδους.

Παρά το γεγονός ότι οι τούρκοι εθνικιστές θα επιθυμούσαν μια ανεξάρτητη Βόρεια Κύ-προ και μία υποταγμένη και σιωπηλή Νοτιοανατολική Τουρκία, ούτε το ένα ούτε το άλλο είναι εφικτό να εξελιχθούν σε γεγονότα. Και στις δύο περιπτώσεις οι ελπίδες για μια κοινώς αποδεκτή λύση σχετίζονται με τον εκδημοκρατισμό της χώρας και με την υιοθέτηση εκ μέρους της Τουρκίας βασικών αρχών του ευρωπαϊκού πολιτικού πολιτισμού.


Δρ Χρήστος Ιακώβου*





* Ο Δρ Χρήστος Ιακώβου διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και είναι διευθυντής του Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών του Υπουργείου Άμυνας.