«Πρέπει να υπάρξει διάλογος που να οδηγεί σε δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού» - Συνέντευξη Πρέσβη Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ελλάδα, Δρ Κυριάκου Κενεβέζου, στην «POLITICAL».
|
5
Πώς αποτιμάτε την πρόσφατη επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στη Λευκωσία και τις συνομιλίες που είχε με τον πρόεδρο της Κύπρου;
Παρά τις διαχρονικές, ιστορικές, αδελφικές σχέσεις οι οποίες αποτελούν αμάχητο τεκμήριο συμπόρευσης και κοινής για τους λαούς μας μοίρας, κάθε συνάντηση σε τέτοιο επίπεδο αποτελεί πρόσθετο στοιχείο εμβάθυνσης και ανανέωσης των πιο πάνω υπό αναφορά δεσμών και σχέσεων.
Κάθε τέτοιου επιπέδου συνάντηση, πέραν από τα μηνύματα που σημειολογικά στέλνει, προσφέρεται ως ευκαιρία και δυνατότητα επανατοποθέτησης και επικαιροποίησης των εθνικών εκκρεμοτήτων που μας αφορούν και κοινά μας επηρεάζουν, αλλά παράλληλα, πρόσθετα και πολύ ουσιαστικά ως ευκαιρία για συνεννόηση και χάραξη των τρόπων υλοποίησης των κοινών σχεδιασμών που στόχο είχαν και θα έχουν πάντα την εξυπηρέτηση των αρχών και αξιών που υπηρετούμε ως λαοί και ως έθνος, τόσο εντός της Ευρωπαϊκής οικογένειας αλλά και ως χώρες της περιοχής και του κόσμου ευρύτερα.
Ζούμε σε ιδιαίτερους καιρούς και πρέπει να παρακολουθούμε τις εξελίξεις με πρόσθετη επιμέλεια. Είναι τόσο διακριτό πια ότι μεταβάλλονται συνεχώς τα δεδομένα και οι συνθήκες καθώς βέβαια και εξ’ αυτών οι συσχετισμοί. Έχουμε ευθύνη και υποχρέωση να αξιοποιούμε στον μέγιστο δυνατό βαθμό τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, αλλά την ίδια ώρα, χωρίς φοβικά σύνδρομα αλλά ούτε και τάσεις μικρομεγαλισμού, να αντιμετωπίζουμε και τα όσα αρνητικά μας αφορούν και μας επηρεάζουν.
Ήταν, λοιπόν, και αυτή η συνάντηση πρόσθετος κρίκος στην αλυσίδα συνεργασίας, συνεννόησης και συμπόρευσης με πάντα κυρίαρχο ρόλο στην Ημερήσια Διάταξη τη μεγάλη εθνική εκκρεμότητα του Κυπριακού καθώς βέβαια και τον ρόλο των δύο χωρών μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην περιοχή.
Η αποτίμηση των συναντήσεων αυτών είναι πάντα θετική. Το κρίσιμο είναι να καταφέρουμε, το συντομότερο δυνατό, να πετύχουμε την επανατοποθέτηση του Κυπριακού επί του πεδίου, υπό την έννοια της έναρξης ενός διαλόγου με προοπτική. Και σημειώνω το προοπτική γιατί το κρίσιμο δεν είναι να προκύψει διάλογος ώστε να αποτελέσει γέφυρα κατευνασμού, αλλά να προκύψει διάλογος που να οδηγήσει σε λύση βιώσιμη, λειτουργική και δίκαιη.
Παρατηρούμε μια διπλωματική κινητικότητα στις επαφές με το Ισραήλ και την Αίγυπτο. Ποιος είναι ο σκοπός αυτών των επαφών;
Οι σχέσεις με τις υπό αναφορά χώρες, αλλά και με άλλες σημαντικές χώρες της περιοχής, αποτελούν εδώ και πολλά χρόνια βραχίονα της εξωτερικής μας πολιτικής.
Διαμορφώσαμε με πολύ κόπο ένα πλαίσιο σχέσεων αναδεικνύοντας και προτάσσοντας χαρακτηριστικά τα οποία, εκ του αποτελέσματος, ήταν κρίσιμα και ελκυστικά για τους συνομιλητές μας. Επενδύσαμε στις σχέσεις αυτές όχι ad hoc αλλά επί της ουσίας και εκ βαθέων, δημιουργώντας και χτίζοντας στέρεα θεμέλια ώστε να μην εξαρτώνται από εξωτερικούς ή και τρίτους παράγοντες.
Παράλληλα, και εξίσου ουσιαστικά, το γεγονός ότι αυτές οι σχέσεις δεν είχαν μονοθεματικότητα, ήτοι δεν στηρίχθηκαν μόνο εκεί που όλοι θεωρούσαν ότι θα στηριχθούν και αναφέρομαι ασφαλώς στον τομέα Ενέργεια, προσέδωσε πρόσθετη βαρύτητα, αξιοπιστία και ασφάλεια διαφύλαξής των. Αυτό θα ήταν όχι μόνο στρατηγικό αλλά καταλυτικά τραγικό σφάλμα εάν και εφόσον είχε συμβεί.
Μέσα από διμερείς, τριμερείς αλλά και ευρύτερες συνεργασίες οικοδομήσαμε ένα ασφαλές περιβάλλον επί του οποίου είναι δυνατόν να προστίθενται συνεχώς νέες δράσεις και ασφαλώς να επικαιροποιούνται οι υφιστάμενες.
Η περιοχή μας είναι πάντα μία κρίσιμη για να μην πω δύσκολη περιοχή και οφείλουμε αυτές τις σχέσεις να τις λιπαίνουμε συνεχώς. Πάντα θα υπάρχει από την μεριά μας διπλωματική κινητικότητα και είναι πολύ σημαντικό αυτή η κινητικότητα να υπάρχει ακόμη και τις περιόδους που πνέει ούριος άνεμος στην περιοχή.
Είναι αυτό που συχνά πυκνά αναφέρω ως διαφοροποιό στοιχείο, ήτοι, να αξιοποιούμε τις ευκαιρίες και όχι να τις εκμεταλλευόμαστε. Είναι συνεχώς επίκαιρα τα ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος με αυτές τις χώρες, κάνουμε λοιπόν αυτό που οφείλουμε να κάνουμε.
Πώς βλέπετε τις κινήσεις προσέγγισης που κάνει ο Ταγιπ Ερντογάν προς την Αίγυπτο και γενικότερα την ήπια στάση του και ρητορική του στην Ανατολική Μεσόγειο;
Τις παρακολουθούμε, όπως σίγουρα τις παρακολουθούν όλοι. Εμάς βέβαια, για λόγους προφανείς, μας αφορούν περισσότερο. Δεν μας έχει συνηθίσει ο Τούρκος Πρόεδρος σε μία σταθερή πορεία συμπεριφοράς. Ως εκ τούτου δεν με εκπλήσσει αυτή η τροποποίηση ή/και αλλαγή του τρόπου με τον οποίο στέλνει τα μηνύματά του. Μακάρι αυτό να είχε και να λάβει χαρακτήρα ουσίας, υπό την έννοια της από μέρους του κατανόησης, αντίληψης αλλά και αποδοχής της απλής πραγματικότητας που ορίζει ότι δεν είναι δυνατόν να συνεχίσουμε να ζούμε σ’ έναν κόσμο όπου η βάση των μεταξύ μας σχέσεων θα ορίζεται στη βάση της ισχύος και ως εκ τούτου θα καταλήγει άλλοτε στην λεκτική και άλλοτε επί του πεδίου παραβίασης αρχών και αξιών και ευρύτερα του Διεθνούς Δικαίου και της έννομης τάξης.
Σε κάθε περίπτωση δεν θεωρώ σοφό να επηρεάζονται οι επιλογές και οι στρατηγικές μας σχέσεις στην περιοχή αλλά και ευρύτερα από τις όποιες πιθανές κινήσεις ουσίας ή εντυπωσιασμού του Τούρκου Προέδρου.
Εμείς χτίσαμε με κόπο τις σχέσεις, αξιοποιώντας και όχι εκμεταλλευόμενοι τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα αλλά και τις συγκυρίες. Αυτή είναι μία από τις πολλές σημαντικές διαφορές μας, από τον τρόπο που η Τουρκία βλέπει την παρουσία της στην περιοχή και όχι μόνο.
Πως αξιολογείτε και τη στάση των Αμερικανών στην Ανατολική Μεσόγειο; Έχουν στείλει μηνύματα ότι θέλουν την επαναπροσέγγιση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας ;
Επιδιώκουμε και έχουμε τις καλύτερες των σχέσεων με τις ΗΠΑ, κι αυτό δεν προκύπτει απλά και μόνο δυνάμει της ανάγκης να έχουμε πλάι μας την υπερδύναμη ή να διεκδικούμε μερίδιο σκιάς στην ομπρέλα της. Το κάνουμε ως θέση αρχής και πετύχαμε την οικοδόμηση και τη διαμόρφωση τέτοιων σχέσεων ώστε να μπορούμε να ισχυριστούμε ότι βρισκόμαστε σε πολύ εύφορη περίοδο.
Είμαστε οι πρώτοι που θα χαιρετίσουμε την όποια επανατοποθέτηση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών. Δεν μας ικανοποιούσε ποτέ και δεν μας ικανοποιεί ένα συγκρουσιακό κλίμα και περιβάλλον και ασφαλώς δεν ευνοεί και καμία από τις μεταξύ μας εκκρεμότητες με ειδική μνεία στο Κυπριακό.
Είναι απόλυτα φυσιολογικό, λογικό και αναμενόμενο να επιδιώκουν οι ΗΠΑ το καλύτερο δυνατό κλίμα μεταξύ δύο συμμάχων τους. Δεν θα έπρεπε να αποτελεί έκπληξη για κανέναν και σε κανέναν.
Αυτό που προκύπτει βέβαια ως δική μας συνεπακόλουθη, για να μην πω νομοτελειακή υποχρέωση, είναι να ορίζουμε τους λόγους και τις αιτίες πάνω στις οποίες εδράζεται η όποια κρίση ή χάσμα κατά καιρούς προκύπτει μεταξύ των δύο χωρών. Είναι χαρακτηριστική περίπτωση όπου η φράση «για να χορέψουν τανγκό χρειάζονται δύο» δεν ισχύει, υπό την έννοια ότι από Ελληνικής πλευράς δεν μπορεί κάποιος ούτε καν να εφεύρει με επιτυχία λόγους ή συμπεριφορές οι οποίες να μπορούν να εκληφθούν από Τουρκικής πλευράς ή από τον όποιο τρίτο ως στοιχείο πρόκλησης.
Μακάρι, και δεν σας κρύβω ότι επενδύουμε σε αυτό, να μπορέσουν οι ΗΠΑ να πείσουν ή/και επηρεάσουν την Τουρκία ότι τόσο ο τερματισμός των όποιων λεκτικών και άλλων προκλήσεων έναντι της Ελλάδας αλλά πολύ περισσότερο η πραγματική συμβολή στην επίλυση του Κυπριακού θα αποτελέσουν αναντίλεκτο θεμέλιο σταθερότητας ασφάλειας ειρήνης και προόδου για την περιοχή.
|